Achter de schermen bij CAOS

Dat systemen kwetsbaar zijn, betekent niet dat ze zwak zijn. In de chaostheorie ligt structuur en chaos besloten. In glas als materiaal vind je die tegenstelling ook, het is kwetsbaar en sterk tegelijk. We bouwen verhalen op over hoe de werkelijkheid eruit ziet en streven naar een stabiele wereld, terwijl de wereld zelf onstabiel is. Momenteel is mijn tentoonstelling CAOS te zien in Tetem. Graag vertel ik jullie wat meer over het verhaal erachter.

In 2018 ben ik afgestudeerd als illustrator. Van daaruit is mijn fascinatie voor printmachines en drukpersen ontstaan. Hoe vormt zo’n machine onze verbeelding en wat is daar de uitkomst van? Ik kwam erachter dat machines ook kwetsbaar en vergankelijk zijn. In 2020 ben ik begonnen met wetenschappelijk glasblazen, waarbij je glas bewerkt aan de brander. Toen ging ik machines van glas maken die kapot kunnen gaan. Dat element van destructie vind ik boeiend; wat gebeurt er als iets wat sterk is toch kapot kan gaan, wat doet dat met onze relatie ten opzichte van technologie? Daarna ben ik gaan werken met interactie. Ik vind het interessant om een werk slechts voor een deel interactief te maken en niet alles in te vullen. Dat geeft mensen de ruimte om zelf het verhaal aan te vullen en logica aan te brengen in de situatie.

Bij binnenkomst van de tentoonstelling word je als bezoeker geregistreerd door een bewegingssensor, tevens wordt geluisterd naar de hoeveelheid geluidsverschil. Dat level wordt ingevoerd in een wiskundige vergelijking die gekoppeld wordt aan een bepaalde geluidsfrequentie. De gekozen frequentie bepaalt of de glazen spiraal gaat resoneren, dus of er een klank ontstaat. Het is niet zo dat hoe meer geluid je maakt, hoe meer reactie er komt. Omdat de installatie reageert op geluidsverschil, reageert die ook op het stiller worden van de ruimte. Ik wil dat er een balans ontstaat tussen installatie en persoon. Als kunstenaar heb ik een stukje controle weggegeven. Ik kan niet voorspellen hoe het werk zich gaat gedragen, omdat er in het interactie-ontwerp een wiskundige vergelijking van de chaostheorie is toegevoegd. Daardoor zijn meerdere uitkomsten mogelijk. Ik vind chaostheorie heel fascinerend, omdat het suggereert dat er ook in chaos onderliggende patronen zijn en chaos niet willekeurig is.

In het najaar van 2024 heb ik het Nexus-traject van Tetem gevolgd, dat was geweldig. Een week lang heb ik materialen onderzocht in het FabLab, met de harsprinter gewerkt en ideeën uitgewisseld met mensen die vanuit verschillende invalshoeken ook met interactie bezig zijn. Ik sprak o.a. met Rick Wesselink die een radio ontwikkelde voor mensen met dementie en daarbij nadacht over de vraag: hoe zorg je dat mensen intuïtief iets doen. De samenwerking met Tetem ervaar ik als heel fijn en bijzonder. In dezelfde week dat ik hoorde dat ik deze tentoonstelling bij Tetem kon gaan maken, kreeg ik een motorongeluk. Tetem heeft mij het vertrouwen en de ruimte geboden om te herstellen en zich flexibel opgesteld in het proces. Ik waardeer dit enorm. Ze zetten echt de mens voorop!

De maand mei staat volledig in het teken van het Maker Festival Twente. Maken is voor mij heel belangrijk, ik kan mezelf volledig onderdompelen in het onderzoeken en experimenteren. Het geeft me rust en enthousiasme. Mijn hoofd staat altijd aan met allerlei gedachten, maar tijdens het maken kan ik me echt focussen op het moment. Ik vind het ook fijn als dingen niet goed gaan, een mislukking is ook een resultaat en is vaak leerzamer dan succes. Maken staat centraal in mijn werk en is de aandrijver om me verder te ontwikkelen.

Jeanine Verloop, multimedia kunstenaar