De zeven werelden van procestechnologie

Publiceerdatum: 12 mei 2022

Graag neem ik jullie mee in ‘De zeven werelden van procestechnologie’, een initiatief van PCPT Oost en Tetem. Het project is bedoeld om kinderen al in het basisonderwijs kennis te laten maken met procestechnologie. Alles om je heen wat door mensen gemaakt is heeft te maken met procestechnologie! Procestechnologie wordt ingezet bij het omzetten van grondstoffen tot een product, bv. hoe cacaobonen, melk en suiker worden omgezet in chocolade. In Twente bevindt zich een grote procesindustrie. Het project is óók bedoeld om kinderen enthousiast te maken om later voor een opleiding en werk in de procestechnologie te kiezen!

Het project sluit aan op De 7 werelden van techniek, die elk een andere kant van techniek laten zien, bv. Mens & Gezondheid, Voeding & Natuur en Hi-tech & Science. Door procestechnologie aan thema’s te koppelen krijgt het voor de kinderen meer betekenis en kunnen ze het beter in hun eigen belevingswereld plaatsen. Het is voor kinderen uit het basisonderwijs moeilijk om te bedenken wat een robot in een fabriek doet. Maar als je ze laat nadenken over wat een robot zou moeten kunnen om een pakketje van het schoolplein naar hun eigen klas te brengen, krijgt het betekenis. Door onderwerpen uit de eigen omgeving te gebruiken stimuleer je kinderen om kritisch en probleemoplossend te denken.

Ontwikkelen van de lessen
Voor dit traject ontwikkel ik de lesmiddelen rondom vier techniekontmoetingen - de MaakCarrousel, de Chocolate Challenge, een bedrijvenactiviteit en Make-It lessen - steeds in aansluiting op een van de werelden uit De 7 werelden van techniek. Het ontwikkelen gebeurt in teams die bestaan uit een ontwikkelaar, een leerkracht uit het basisonderwijs en een VO-docent. Tijdens sprints wordt gebrainstormd over de inhoud van de lessen en geven de PO- en VO-docenten feedback op het ontwikkelde lesmateriaal. Vervolgens wordt er ook nog feedback gegeven door een onderwijskundige. Als ontwikkelaar probeer ik zo goed mogelijk de input en feedback in de lesmiddelen te verwerken. Zo ontstaat een lespakket dat aansluit bij de doelgroep, bij de beleving van de kinderen én bij de leerdoelen van de school!

Een mooie verdiepende laag in dit traject is dat VO leerlingen lessen geven aan basisschoolleerlingen. Tijdens de Chocolate Challenge wordt een klas in tweeën gesplitst. De ene helft van de klas gaat de Chocolate Challenge doen en de andere helft gaat onder begeleiding van VO-leerlingen met een bepaalde techniek aan de slag. Halverwege wisselen de groepen. De VO-leerlingen volgen profielen die aansluiten op beroepen uit de procesindustrie en doorlopen van tevoren een train-de-trainer-traject over hoe je ‘les’ kunt geven aan kinderen van groep 7 en 8!

De Twentse bedrijven waarmee we samenwerken zijn erg te spreken over het project. Ze willen heel graag dat kinderen in het basisonderwijs kennis maken met wat zij doen en enthousiast raken voor het werken met (proces)technologie. Wegens veiligheidsmaatregelingen mogen kinderen van de basisschool vaak niet bij een bedrijf op bezoek komen. Daarnaast hebben bedrijven meestal niet de capaciteit om veel scholen te bezoeken en workshops te geven. Door dit project kunnen (jonge) kinderen toch kennismaken met de bedrijven en wordt de inhoud van een bedrijf gekoppeld aan thema’s die voor kinderen begrijpelijk zijn. De 7 werelden van techniek krijgen voor de kinderen ook meer betekenis, omdat ze zien wat een bedrijf in de praktijk doet in een bepaalde wereld.

Samenbrengen van creativiteit en technologie
Met dit project krijg ik de mogelijkheid om creativiteit en technologie samen te brengen. Deze twee zijn mijns inziens onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder creativiteit kom je niet tot nieuwe oplossingen, producten en ideeën. Door cultuur en technologie met elkaar te verbinden krijgen kinderen de ruimte om hun eigen talenten in te zetten. Er zitten zoveel lagen in de lessen dat ik denk dat ieder kind er iets uit kan halen, of ze zich nu in technologie interesseren of niet. Vanuit mijn kunstenaarschap heb ik een grote liefde voor de uitvoerende kant van technologie, maar zeker ook voor de maatschappelijke lagen die erbij komen kijken. Digitale cultuur is een manier om jezelf te uiten. Het is een vehicle om je gedachten, gevoelens en ervaringen te delen. Kinderen ontdekken dat je je kunt uitdrukken op andere manieren dan alleen in beeldende vormen zoals tekenen en schilderen en dat er een relatie is tussen datgene wat je uit en de maatschappij. De toevoeging van creatief en kritisch denken en ruimte laten voor de verbeelding van kinderen zorgt voor een verbreding in het gebruik van technologie. Kinderen die de ruimte krijgen om zélf na te denken stellen ook vragen. Hoe werkt dit? Zou je er ook iets anders mee kunnen? Wat gebeurt er als ik dit doe? Kan ik het ook op een andere manier vormgeven?

Ik hoop dat kinderen met dit project de mogelijkheid krijgen om hun eigen weg te vinden in de maatschappij, of je nu procesoperator, ontwerper, kunstenaar, pakketbezorger, ziekenhuismedewerker of programmeur wordt. Het project verbreedt de wereld van kinderen en laat ze zien dat techniek veel meer is dan alleen maar uitvoeren!

~ Marlies van Grootel, Programmamedewerker Educatie Tetem

Foto credit: PCPT Oost - Chocolate Challenge

Vorige blogs

Maker Festival Twente 2022 in het teken van Futures Literacy

Het Maker Festival Twente staat weer voor de deur, gedurende de hele maand mei staan maakactiviteiten en (nieuwe) maaktechnieken in de schijnwerpers in álle 14 Twentse gemeenten! Het MFT werkt aan de ontwikkeling van een betekenisvol programma waarbij kinderen van jongs af aan, op meerdere momenten en in verschillende situaties in aanrakingen komen met MaakCultuur! Als organisatie hebben we de […]

Gen C: Children of 2050

In Tetem is momenteel een bijzondere expositie, Gen C: Children of 2050. De exposite gaat over de toekomst, maar is nog niet af; zij zal zich de komende maanden ontwikkelen aan de hand van input van deelnemers aan de vier workshops die onderdeel zijn van de tentoonstelling. Maker van deze tentoonstelling is Bianca Carague, kunstenaar en ontwerper, wiens werk raakt […]